رنگ جلد پاسپورتها چگونه انتخاب می‌شوند و چرا کشورها پاسپورت‌هایی با رنگ‌های متفاوت دارند؟
پاسپورتها در کشورهای مختلف رنگ‌های متفاوتی دارند. انتخاب رنگ جلد پاسپورت هر کشور توسط مقامات همان کشور انجام میشود و معمولاً دلیلی برای انتخاب هر رنگ وجود دارد. همچنین پاسپورت‌های کشورها از نظر اعتبار متفاوت‌اند و کشورهایی که پاسپورتی معتبرتر داشته باشند، برای سفر به کشورهای دیگر مشکلات کمتری را تجربه می‌کنند. برای اطلاعات کاملتر در مورد این موضوعات با ما همراه شوید.
پاسپورتها به مسافران کمک می‌کنند که از نقطه الف به نقطه ب بروند اما همین پاسپورتها با توجه به کشور صادرکننده‌شان میتوانند بسیار متفاوت باشند.
مثلاً در هند، رنگ جلد پاسپورتها آبی روشن است اما کسانی که در اروپا زندگی می‌کنند، پاسپورت‌هایی با رنگ قرمز تیره دارند. انتخاب رنگ پاسپورت هر کشور به عهده مقامات همان کشور است.
با وجود اینکه در حال حاضر کشورها حق انتخاب رنگ برای پاسپورتشان را دارند اما در گذشته انتخاب رنگ تصمیم ساده‌ای نبوده است.
سال‌ها طول کشید تا ۹ عضو اتحادیه اقتصادی اروپا (اتحادیه اروپای قدرتمند فعلی) رنگ قرمز کنونی را به عنوان رنگ پاسپورت انتخاب کنند. کرواسی تنها استثنای این اتحادیه است که از جلد آبی استفاده می‌کند. براساس گزارش‌ها رنگ صورتی در حال تصویب به عنوان رنگ جلد پاسپورت‌های اتحادیه اقتصادی اروپا بود، چون دیپلمات‌ها رنگ خرمایی را به علت خسته‌کننده بودن رد کرده بودند.
در نهایت رنگ قرمز در سال ۱۹۸۱ با بی‌میلی تصویب شد. انگلیسی‌ها از تأثیرگذاری احتمالی فرانسوی‌ها بر این تصمیم ناراضی بودند.
در سپتامبر ۱۹۸۸ اداره پاسپورت گلاسکو (Glascow Passport Office) اولین پاسپورت انگلستان را به شکل رایج در کمیسیون اروپا صادر کرد و این کار تا بهار ۱۹۹۱ در سایر ادارات نیز انجام شد.
تصور می‌شد که استمرار این رنگ پاسپورت در اتحادیه اروپا آنها را فوراً قابل تشخیص کند، با این حال این امر سایر متقاضیان عضویت در اتحادیه اروپا را نیز به سوی رنگ مذکور جذب کرد.
طبق گزارش اکونومیست (Economist) کشورهای جامعه آندن (Andean Community) در آمریکای جنوبی که زمانی آرمان‌هایی مانند اتحادیه اروپا داشتند، مانند کشورهای این اتحادیه از رنگ قرمز استفاده می‌کنند.
گروه‌های رنگی مشابهی نیز مانند چهار کشور پیمان CA-۴ (السالوادور، هندوراس، گواتمالا و نیکاراگوئه) وجود دارند.
طراحی مشترک آنها که به عنوان پاسپورت آمریکای مرکزی شناخته شده است، به رنگ آبی است.
کلیر بوروز (Claire Burrows) از کمپانی بریتانیایی د لارو (De La Rue) که تولید کننده پاسپورت از سال ۱۹۱۵ است، می‌گوید کشورها میتوانند رنگی را انتخاب کنند که بازتابی از کشورشان باشد.
برای مثال، سوییس پاسپورتی به رنگ قرمز روشن دارد که به علت رنگ پرچم‌شان است. همین‌طور بسیاری از کشورهای اسلامی پاسپورت سبز رنگ دارند. رنگی که در پرچم بسیاری از این کشورها استفاده شده است.
کشورهای کمونیست یا کشورهایی که تحت سلطه رژیم‌های کمونیست بوده‌اند از پاسپورت‌های قرمز استفاده می‌کنند.
به گفته بیل والدرون (Bill Waldron) از شرکت هالیستون (Holliston) واقع در ایالت تنسی (Tennessee) که برای ۶۳ کشور جهان اسناد و پاسپورت چاپ می‌کند، کاربردی بودن هم می‌تواند نقش مهمی در انتخاب رنگ برای نشان دادن یک کشور داشته باشد.
والدرون می‌گوید رنگ‌های تیره‌تر کمتر آلودگی را نشان می‌دهند، تضاد رنگی بیشتری را با نوشته روی پاسپورت ایجاد می‌کنند و همچنین شکل رسمی‌تری به پاسپورت می‌دهند.
زمانی که در یک کشور از رنگ‌های مختلف برای مشخص کردن گذرنامه‌های مقامات خاص استفاده می‌کنند، تفاوت رنگی پاسپورتها پیچیده‌تر میشود.
در آمریکا اکثر مردم پاسپورتی به رنگ آبی تیره دارند اما پاسپورت‌های قرمز و خرمایی هم در فرودگاه‌ها دیده می‌شوند که برای سفر کردن مقامات رسمی آمریکایی یا برخی از مقامات نظامی و خانواده‌هایشان استفاده می‌شوند.
پاسپورت‌های مشکی هم وجود دارند که به شکل محدود و برای عوامل دیپلماتیک استفاده می‌شوند. همچنین نسخه‌های خاصی از پاسپورتها به رنگ سبز هستند که به مناسبت دویستمین سالگرد خدمات کنسولی آمریکا صادر شده‌اند.
در حالی که رنگ پاسپورتها کمکی برای تشخیص ملیت‌های مختلف هستند، برخی از این آنها از سایر پاسپورتها معتبرترند.
حتی اگر گذرنامه‌ای به نام شما صادر شده باشد، هنوز هم ممکن است برای سفر به بعضی از کشورها محدودیت داشته باشید.
وب‌سایت پاسپورت ایندکس (Passport Index) پاسپورتها را به نسبت دسترسی به کشورهای مختلف بدون ویزا، رتبه‌بندی کرده است. صاحبان گذرنامه‌های ایالات متحده و انگلستان از این لحاظ بیشترین آزادی را دارند. شهروندان هر دو کشور میتوانند با استفاده از پاسپورتشان بدون ویزا به ۱۴۷ کشور سفر کنند. بعد از این کشورها، کره جنوبی، آلمان و فرانسه با ۱۴۵ کشور در رتبه بعدی قرار می‌گیرند.
هانیه